Bezsenność w ciąży
Większość kobiet planujących ciążę spodziewa się częstego wstawania w nocy po porodzie związanego z karmieniem i pielęgnacją noworodka. Niekiedy zaskoczeniem dla ciężarnej kobiety bywa bezsenność ujawniająca się w trakcie ciąży. Przyczyną zaburzeń snu są zmiany w gospodarce hormonalnej: rosnące stężenia estrogenów i progesteronu. Dodatkowe przyczyny to dolegliwości związane z rosnącą macicą i trudnością dobrania odpowiedniej pozycji ciała, ruchy płodu, dolegliwości gastryczne, skurcze łydek oraz inne związane z ciążą zmiany zachodzące w organizmie kobiety. Zaburzenia snu najczęściej nasilają się z czasem trwania ciąży.
Pierwszy trymestr ciąży zwykle cechuje się nadmierną sennością i dość często występującymi drzemkami w ciągu dnia.
W czasie pierwszych 13 tygodni ciąży zachodzi wiele zmian w organizmie kobiety. W tym czasie tworzy się łożysko, przybywa krwi krążącej. Wysokie stężenie progesteronu jest powodem odczuwania senności i zmęczenia na początku ciąży. Sen często jest przerywany częstą potrzebą oddania moczu, co jest wynikiem zwiększonej filtracji oraz ucisku ciężarnej macicy na pęcherz moczowy. Drzemki podczas dnia maja negatywny wpływ na ciągłość wypoczynku nocnego. Dolegliwości związane z powiększającymi się piersiami mogą być przyczyną dyskomfortu podczas snu.
Drugi trymestr ciąży jest najbardziej neutralnym okresem pod względem zaburzeń snu, które są rzadsze w tym czasie.
Stężenia hormonów rosną w tym okresie, ale w wolniejszym tempie. Macica jest w tym okresie większa i mniej uciska na pęcherz moczowy, co wiąże się z rzadszym korzystaniem z toalety.
Problemy z zaśnięciem pojawiają się w trzecim trymestrze.
W związku z powiększająca się macicą i jej uciskiem na naczynia znajdujące się za nią w miednicy mniejszej, może dojść do spadku ciśnienia podczas spania w pozycji na plecach.
Dlatego też w tym okresie właściwą pozycja do spania jest pozycja na lewym boku ze zgiętymi kolanami.
W trzecim trymestrze ciągle powiększająca się macica może ponownie powodować konieczność częstszego korzystania z toalety, również nocą.
W tym okresie mogą pojawić się dokuczliwe skurcze łydek, trudności w oddychaniu podczas leżenia na wznak, zgaga. Z powodu przekrwienia śluzówek w ciąży może pojawić się chrapanie, co pogarsza jakość snu.
Przed porodem mogą się pojawić różnego rodzaju lęki związane z porodem, czy też obawy o stan zdrowia dziecka, co może zakłócać ciągłość snu.
Większość środków farmaceutycznych nie jest dopuszczalne do stosowania w trakcie ciąży. Celem poprawy jakości snu należy pamiętać o stosowaniu zasad higieny snu i skali impulsów Bootzina.
Bibliografia
Szelenberger W. Bezsenność, Via Medica, Gdańsk 2007, ISBN 83-60072-61-5
Prusiński A. Bezsenność i inne zaburzenia snu, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007, ISBN 83-200-3434-9
Dudenhausen J. Położnictwo praktyczne i operacje położnicze, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010, ISBN 978-83-200-4032-6