Bezsenność a choroby cywilizacyjne
Wydaje się, że bezsenność często występuje wspólnie z, a być może także sprzyja schorzeniom takim jak otyłość, nadciśnienie, cukrzyca czy choroby układu krążenia. Jednocześnie wszystkie te schorzenia internistyczne mają wspólne przyczyny, wiążą się z zaburzeniami metabolicznymi i zwiększeniem ryzyka zgonu. Warto zatem w nich leczyć bezsenność, gdyż nie tylko po prostu poprawi to jakość życia, ale także być może pomoże w leczeniu choroby internistycznej.
Otyłość i bezsenność
Bezsenność sprzyja zwiększeniu apetytu, a to z kolei prowadzi do zwiększenia masy ciała. Otyłość to tylko początek lawiny objawów zespołu metabolicznego. Sama w sobie jest ona także jednym z czynników ryzyka bezdechu sennego. Zatem redukcja masy ciała może poprawić jakość snu, zaś poprawa jakości snu reguluje apetyt. Modyfikacja stylu życia polegająca na zwiększeniu aktywności fizycznej będzie natomiast zbawienna zarówno dla jakości snu i masy ciała.
Nadciśnienie i bezsenność
Nadmiernie wzbudzenie autonomicznego układu nerwowego prowadzi zarówno do zwiększenia wartości ciśnienia tętniczego, przyspieszenia akcji serca, może także utrudnić zasypianie. W tym przypadku wyciszające techniki relaksacji mogą się okazać korzystne zarówno dla wartości ciśnienia tętniczego jak i jakości snu.
Cukrzyca i bezsenność
W tym przypadku może istnieć zależność przyczynowo-skutkowa. Okazuje się bowiem, że pacjenci z bezsennością mają o blisko 30% większe prawdopodobieństwo rozwinięcia cukrzycy typu 2. Eksperymentalnie wywołane krótkotrwałe pozbawienie snu prowadzi do wzrostu poziomu cukru we krwi, a efekt ten jest odwracalny.
Podsumowanie
Bezsenność zwiększa ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych o ok. 45%. Można to wyjaśnić wzbudzeniem współczulnego układu autonomicznego, zwiększeniem poziomu mediatorów stanu zapalnego. Wszystko to sprzyja miażdżycy, zwiększa ryzyko wystąpienia zawału serca. W związku z tymi zależnościami leczenie bezsenności jest ważne, między innymi dlatego, że stanowi to profilaktykę chorób metabolicznych.
Autor:
Lek. Med. Agata Leśnicka
Bibliografia:
Hargens TA, Kaleth AS, Edwards ES, Butner KL, Association between sleep disorders, obesity, and exercise: a review, Nature and Science of Sleep, 2013, 27-35
LeBlanc ES, Smith NX, Nichols GA, et al. Insomnia is associated with an increased risk of type 2 diabetes in the clinical setting. BMJ Open Diab Res Care 2018;6:
Li Y et al. Insomnia with physiological hyperarousal is associated with hypertension. Hypertension. 2015;65:644-650
Sofi F et al. Insomnia and risk of cardiovascular disease: a meta-analysis. European Journal of Preventive Cardiology 0(00), 1-8
Vgontzas AN et al. Insomnia with objective short sleep duration is associated with type 2 diabetes. Diabetes Care 2009;32:1980-1985
