Co zrobić, gdy nic Ci się nie chce…
Znajoma proponuje wyjazd w góry. W końcu spadło trochę śniegu, dlatego będziesz mogła w większym gronie poszusować na stoku. Bardzo cieszy Cię ta propozycja. Już widzisz oczyma wyobraźni, jak wędrujecie po Tatrach, jeździcie na nartach, a wieczorami grzejecie stopy przy kominku. Na samą myśl o przygotowaniach ogarnia Cię bezradność. Jest przecież tyle rzeczy do zrobienia, a Ty na pewno sobie nie poradzisz. Szukasz wymówek, żeby usprawiedliwić się sama przed sobą, ale prawda jest taka, że Ci się po prostu nie chce pakować, sprawdzać sprzęt narciarski czy też zadbać o rezerwację noclegu i atrakcji w górach. I im więcej myślisz o tych wszystkich przygotowaniach, tym bardziej przestaje Ci się chcieć…
Co to jest wyuczona bezradność ?
W psychologii termin wyuczona bezradność oznacza utrwalenie przekonań o braku związku przyczynowego pomiędzy własnym działaniem (reakcją), a jego konsekwencjami (wzmocnieniem). Za propagatora tego terminu uważa się Martina Seligmana – amerykańskiego psychologa, profesora Uniwersytetu w Pensylwanii, twórcy pojęcia „psychologia pozytywna”, autora takich książek jak: „Optymizmu można się nauczyć”, „Pełnia życia”.
Seligman wykazał, że poczucie bezradności powstaje wtedy, gdy organizm uczy się w wyniku wcześniejszych doświadczeń, że jego reakcje nie mają żadnego wpływu na szkodliwe, awersyjne czy traumatyczne oddziaływania środowiska. Powtarzanie się wydarzeń w ciągu życia, w których człowiek czuje się bezradny, prowadzi do wyuczonej bezradności. Wyuczona bezradność jest poddaniem się, zaprzestaniem działania, które wynika z przekonania, że cokolwiek zrobimy nie będzie to miało żadnego znaczenia.
Seligman twierdzi, że: ludzie szybko uczą się bezradności, czyli poczucia, że ich osobista kontrola wzmocnień i wpływ jaki mają na daną sytuację jest nieefektywny. W związku z tym uczą się jak oczekiwać obniżonej kontroli w przyszłości.
To oczekiwanie może prowadzić do deficytów:
- poznawczych: człowiek nie rozumie, co dzieje się w danej sytuacji, i nie potrafi przewidzieć jej dalszego biegu. Widoczne jest wówczas wydłużenie czasu na uczenie się prostych zależności tj.: „zachowanie – wzmocnienie”;
- motywacyjnych: występuje brak motywacji do działania i jednocześnie spada umiejętność angażowania się. Obserwowalny jest wówczas długi czas na dochodzenie do równowagi po poniesionej porażce;
- emocjonalnych takich jak: depresja, apatia, lęk, zmęczenie, wrogość, utrata nadziei;
- społecznych: wycofania z kontaktów społecznych.
Jak pobudzić w sobie motywację ?
Jeśli obserwujesz u siebie wyżej wymienione elementy i nie wiesz co, z tym zrobić, to dobrze by było w pierwszej kolejności z kimś o tym porozmawiać (coach, terapeuta, psycholog). W odnajdywaniu swojej motywacji i radzeniu sobie z bezradnością może być pomocne wsparcie emocjonalne jakie otrzymasz od coacha, terapeuty czy psychologa. Pozwoli Ci to na uzewnętrznienie wszystkich możliwych emocji, szczególnie tych negatywnych. Dzięki temu będziesz mógł spojrzeć na problem z dystansem, dostrzegając jednocześnie nowe punkty widzenia. W kolejnych krokach owa współpraca może przełożyć się na wzmacnianie umiejętności skupiania się na pozytywnych emocjach, przypominania pozytywnych doświadczeń z twojego życia.
Poniżej 10 kroków, które mogą być skuteczne jeśli chcesz sam trenować siebie w pobudzaniu swojej motywacji.
- nazwij swój cel pozytywnie
- określ po czym poznasz, że cel został osiągnięty
- wypunktuj, co dokładnie chcesz zrobić, aby dotrzeć do celu
- zlokalizuj swój cel w czasie i przestrzeni
- kieruj się tylko dobrymi intencjami
- rozpatrz wszystkie swoje zasoby wewnętrzne pomocne w realizacji celu
- przeanalizuj wszystkie czynności, czy przypadkiem nie występują tam jakieś sprzeczności
- sformułuj cel tak, aby był specyficzny i dokładnie określony
- określ czas realizacji celu
- pamiętaj, że to jest Twój cel! Dlatego to głównie Ty odpowiadasz za jego realizację.
Agnieszka Szczepaniak – Zen Coach, terapeuta TSR, praktyk Soul Body Fusion, twórca terazcoach.pl. Moją pasją są podróże oraz ciągłe doświadczanie życia w każdej jego postaci 🙂 Jedno z moich mott przewodnich to: N.D. Walsch „Jedyne co w życiu pewne, to ciągła zmiana”.
Więcej informacji na mój temat znajdziesz tu: terazcoach.pl oraz na Facebooku: terazcoach.pl