Jak uważne jedzenie może zmienić Twoje życie?

Wstajesz rano i pierwszą rzeczą, którą robisz jest nieprzerwany bieg między myciem zębów, prasowaniem, karmieniem kota, poganianiem domowników na autobus. I tak zmęczona i spocona wybiegasz ostatnia z domu z bułką w ręce. Biegnąc na autobus między jednym a drugim telefonem z biura wcinasz bułkę, która co chwila staje ci w gardle, bo nie masz nawet czasu jej dobrze pogryźć.

Czym jest mindful eating?

Doktor Jan Chozen Bays – pediatra i nauczycielka buddyzmu zen, autorka takich książek jak: Mindfulness: Jak wytrenować dzikiego słonia oraz Uważność w jedzeniu – uważności uczy od 20 lat i definiuje ją jako celowe skupienie uwagi, polegające na byciu w pełni świadomym tego, co dzieje się zarówno wewnątrz nas – w naszym ciele, sercu i umyśle – jak i na zewnątrz – w naszym otoczeniu. Uważność to świadomość bez oceniania i krytykowania.

Jak mówi dr. Bays uważność w jedzeniu (mindful eating) jest sposobem na odkrycie jednej z najprzyjemniejszych rzeczy, jaka dostępna jest istotom ludzkim. To również okazja do odkrycia wielu wspaniałych czynności, które mamy tuż przed nosem. Uważne jedzenie przynosi również inną niespodziewaną korzyść – pomaga nam czerpać z naturalnej mądrości ciała i naturalnej skłonności serca do otwartości i wdzięczności.

W tradycji zen ćwiczymy skupienie uwagi, ciekawość i dociekliwość we wszystkich naszych działaniach, włączając w to smakowanie i jedzenie. Nauki zen zachęcają do dokładnego analizowania obecnej chwili przez zadawanie sobie takich pytań jak:

Czy jestem głodny?
Czy czuję głód?
Jaka część mnie czuje głód?
Na co naprawdę mam ochotę?
Jaki smak czuję w tej chwili?

To bardzo proste pytania, ale rzadko je sobie zadajemy.

Jakie możesz mieć korzyści z mindful eating ?

Korzyści z uważnego jedzenia może być bardzo dużo – poczynając od dostarczania sobie wartościowych i zbilansowanych posiłków, po sposób w jaki jesz. Do najważniejszych elementów zaliczyłabym to, że:

poznajesz siebie
uczysz się odczytywania swojego ciała i informacji, które próbuje Ci przekazać
wspierasz swój układ pokarmowy w prawidłowym trawieniu posiłków
dajesz sobie chwilę zatrzymania, spokoju i przyjemności
masz więcej energii i siły w życiu codziennym
dajesz sobie więcej równowagi emocjonalnej
dostrzegasz małe rzeczy takie jak: kolor jedzenia, teksturę żywności, jej aromat i smak

Jak zacząć uważnie jeść ?

To, co możesz zrobić dla siebie teraz, to mały eksperyment z rodzynkiem, który pokaże Ci jak w praktyce możesz korzystać z uważności w trakcie swoich posiłków. Doktor Jan Chozen Bays opisała to ćwiczenie w 9 krokach. Oto one:

Na początek usiądź spokojnie i oceń swój głód. Jak bardzo jesteś głodny w skali od zera do dziesięciu? W jakim punkcie swojego ciała będziesz sprawdzał jak bardzo jesteś głodny?
Wyobraź sobie, że jesteś naukowcem eksplorującym nową planetę. Twój statek kosmiczny wylądował i przekonałeś się, że planeta nadaje się do życia. Możesz wdychać powietrze i chodzić bez trudu. Powierzchnię planety wydają się pokrywać pył i skały, nikt nie zauważył dotąd żadnych form życia. Jednak zapasy żywności na statku są na wyczerpaniu i wszyscy są głodni. Ty wyruszasz na poszukiwanie czegoś, co nadawałoby się do zjedzenia. Znajdujesz mały przedmiot leżący na ziemi i podnosisz go. Połóż rodzynkę (lub cokolwiek innego) na dłoni. Musisz to zbadać, używając jedynych narzędzi, jakimi dysponujesz, swoich pięciu zmysłów. Nie masz pojęcia, czym jest ten przedmiot (Twoja rodzynka). Nigdy wcześniej go nie widziałeś (Twojej rodzynki).
Głód oka. Najpierw badasz przedmiot oczami. Przyjrzyj się jego kolorowi, kształtowi, fakturze powierzchni. Czy umysł podpowiada ci, czym to może być? Teraz oceń swój głód oka w odniesieniu do tego przedmiotu. W skali od zera do dziesięciu jak bardzo chcesz zjeść ten przedmiot, opierając się tylko na tym, co widzą twoje oczy?
Głód nosa. Teraz zbadaj go nosem. Powąchaj, oczyść nos i powąchaj jeszcze raz. Czy zapach zmienił twoje wyobrażenie o tym, czy ten przedmiot może być jadalny? Oceń swój głód nosa. W skali od zera do dziesięciu, jak bardzo chcesz zjeść ten przedmiot, opierając się tylko na tym, co czuje twój nos?
Głód ust. Teraz zbadaj przedmiot ustami. Włóż go do ust, ale nie gryź. Możesz go obracać i dotykać językiem. Co czujesz? Ugryź ten tajemniczy obiekt, ale tylko raz. Kiedy ugryziesz, poobracaj go znowu w ustach, dotykając językiem. Co czujesz? Oceń swój głód. W skali od zera do dziesięciu, jak bardzo chcesz zjeść ten przedmiot, opierając się tylko na wrażeniach, które odbierają twoje usta? Innymi słowy, jak bardzo twoje usta chcą doświadczyć tego więcej?
Głód żołądka. Musisz zdecydować, czy chcesz podjąć ryzyko i zjeść ten tajemniczy obiekt. Ugryzłeś go, obracałeś w ustach i badałeś językiem. Żujesz go powoli, zauważając zmiany, jakie zachodzą w jego teksturze i smaku. Połknij go. Zauważysz, że masz jeszcze w ustach jego drobne fragmenty. Co dzieje się z językiem, kiedy skończyłeś jeść? Jak długo czujesz smak? Teraz oceń swój głód żołądka. Czy masz pełny żołądek? Czy czujesz się syty? W skali od zera do dziesięciu oceń głód żołądka. Innymi słowy, jak bardzo twój żołądek chce więcej tego, co znalazłeś?
Głód komórkowy. Uświadom sobie, że pokarm przedostaje się do ciała. Proces wchłaniania rozpoczyna się, kiedy tylko zaczynamy przeżuwać. Czy masz jakieś odczucia, które mówią ci, że pokarm jest wchłaniany? Jak przyjmują go komórki twojego ciała? Teraz oceń swój głód komórkowy. W sakli od zera do dziesięciu, jak bardzo komórki twojego ciała chciałby tego więcej?
Głód umysłu. Czy słyszysz, co umysł mówi ci o tym pokarmie? (wskazówka: podpowiedzi umysłu często przybierają formę „powinieneś” lub „nie powinieneś”). Oceń swój głód umysłu. W skali od zera do dziesięciu, jak bardzo twój umysł chciałby więcej tego pożywienia?
Głód serca. Czy serce mówi ci coś o tym pokarmie? W skali od zera do dziesięciu, jak bardzo jest przyjemny? Czy twoje serce chciałoby, żebyś zjadł tego więcej?

Możesz powtórzyć to ćwiczenie z napojem. Wybierz coś, czego nigdy wcześniej nie piłeś, na przykład egzotyczny sok owocowy. Nie śpiesz się i oceń każdy rodzaj pragnienia osobno.

Ciekawego eksperymentowania 🙂 🙂 🙂